Freelance Mi bordrolu Mu? – Kısım 1

Esnaf kurye modeli, eve teslimat yapan perakende firmaları sayesinde herkesin öğrendiği bir terim haline geldi. Motorlu kurye pozisyonu için firmaların sıkça tercih ettiği bu hizmet alım yönteminde hizmeti sağlayan kişiler firma ile ilişkileri çalışan-işveren değil tedarikçi-müşteri ilişkisi olur.  Aslında bilişim sektöründe eskiden beri kullanılan yöntem olan “Freelance” olarak çalışırlar.

Freelance çalışma yönetimi bilişim sektöründe eskiden beri alanında tecrübe sahibi uzmanların daha esnek şekilde çalışabilmek için tercih ettiği bir yöntemken son zamanlarda tecrübesiz ya da konunun uzman olmayan birçok kişinin bu yöntemle çalışmaya başladığına şahit oluyoruz. Hatta birçok SAP danışmanının çalıştığı firmadan istifa edip, aynı ofise gidip, aynı işlerde çalışıp, aynı firmaya hizmet verdiğini görüyoruz. Tek fark iş sözleşmesi yerine hizmet alım sözleşmesi imzalıyorlar. Peki neden?

Tabii ki ilk sebebi herkesin aklına geleceği gibi maddiyat. İşverenler bu konunun herkesten önce farkına varmış olacak ki bu yöntemi tercih ediyorlar hatta çalışanlarını teşvik edenleri dahi duyuyoruz. Şahıs şirketi açılarak her ay fatura kesilerek belirli vergi avantajları ile daha fazla kazanacakları anlatılıyor çalışanlara.

Çalışan için avantajları;

• Çalışanların ücretleri ellerine net olarak geçer, yani sigorta ve vergi kesintileri yapılmış olarak iletilir. Ele geçen vergisi ödenmiş ücretten harcamalarını yaparlar. Şahıs şirketinde ise ödemeler brüt olarak ele geçer ve işiyle alakalı giderler usulünce gider gösterilir ve kalan tutardan vergi öderler.
• 29 yaşından küçükler için genç girişimci desteği ile vergiden ve sigortadan (BAĞ-KUR) belirli indirimler söz konusu.

Bu iki madde ile çalışanların kazançlarına pozitif bir etki görünüyor gibi.

Çalışanın dezavantajları;

• Kıdem kaybı,
• Yıllık izin kaybı,
• Sosyal izinlerin olmayışı,
• Resmi tatillerin kendisi tarafından karşılanması,
• Mazeret / Ücretli hastalık izinleri (Zorunlu değil ama birçok firmada mevcut),
• Hasta olduklarında iş görmezlik ödeneği alamazlar (Annelik ve mesleki hastalıklar dışında),
• Afet durumunda devletin ya da işverenin kendi inisiyatifinde sağladığı haklardan faydalanamazlar (örn: pandemi kısa çalışma ödeneği),
• İdari ek işler vakit alır (Fatura, tahsilat, hesap-kitap),
• Faturasız işler yapılmak zorunda (Satış, pazarlama, canlı sonrası düzeltme, anlaşmazlıkların çözülmesi için toplantılar gibi),
• Hatalı planlama ya da bağlantı problemi gibi konular genellikle Freelance çalışanın zararına sonuçlanır,
• Fatura vadeleri uzun dönemde problem olur.

Şirket için avantajlar;

• SGK İşveren payı ödenmez,
• Kıdem ve izin karşılığı ödenmez,
• Yalnızca gerçekleşen müşteriden ödeme alınan iş karşılığı ödeme yapılır. Verim tavana yakın olur.
• En az 30 günlük vade uygulanır. (Nedendir bilinmez)

Çalışanlar iş kanunu kapsamında belirli haklara sahipken aynı haklar hizmet sağlayan tedarikçiler için geçerli değil maalesef.

Kısım 2

Çalışanın maaşı bir kenara bırakıp Freelance çalışacağı zaman aşağıdaki üç konuyu çok iyi hesap etmesi gerekir.

• Bir aylık personel maliyetinin ne olduğu,
• Şirket açılışı yaptığında aylık ne giderlerinin olacağı
• Bir aylık maliyetini kazanabilmesi için gerekli günlük ücreti

Freelance mi bordrolu mu hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Bir aylık maliyet;

Personel maliyetinde aşağıdaki kalemleri hesaba dahil etmek gerekir;

• Aylık brüt ücret,
• Aylık ortalama prim (aylık ortalama alınmalı),
• İkramiye (Aylık ortalama alınmalı),
• Diğer yan haklar (Yemek, yol, yakacak, bayram yardımı gibi),
• Şirket aracı,
• Özel sağlık sigortası,
• SGK İşveren payı,
• İşsizlik sigortası işveren payı,
• Yıllık İzin karşılığı,
• Kıdem karşılığı,
• Eğitim maliyeti (Çalışan başına, tahmini),
• İş malzemeleri maliyeti,
• Motivasyon etkinlikleri maliyeti (Çalışan başına),

Örnek bir hesaplama aşağıdaki gibidir.

2023 yılı ocak ayı için;

40.000 TL Brüt aylık ücreti olan bir danışmanın maliyeti yaklaşık olarak aşağıdaki gibi hesaplayalım.

Gider Kalemi (1 Aya Denk Gelen)

• Temel Ücret -> 40.000,00
• Prim -> 5.000,00
• İkramiye -> 0
• Yol -> 1.000,00
• Yemek -> 2.500,00
• Özel Sigorta -> 500,00
• Araç Kira Bedeli -> 10.000,00
• Bayram Yardımı -> 83,33
• SGK İşveren Katkısı -> 900,00
• İzin Karşılığı -> 2.222,22
• Kıdem Karşılığı -> 416,31
• Laptop / Ofis / Yazılım vs. -> 0
• Eğitim Gideri -> 500,00
• Motivasyon/Kutulama Etkinlikleri -> 200,00

Varsayımlar aşağıdaki gibi,

• Yıllık izin hakkı 20 gün üzerinden -> (40.000 / 30 * 20) / 12
• Kıdem alma olasılığı %25. -> (19.982,83 * 0,25) / 12
• Dini bayramlarda 500 TL’lik hediye ya da nakdi yardım olduğu varsayıldı. -> (500 * 2) / 12

Toplam maliyet bu hesaba göre 70.296,86 TL olur.

Aylık Ortalama Şahıs Şirketi Giderleri

En temel şahıs şirketi için aşağıdaki giderler kaçınılmaz olarak karşınıza çıkacaktır.

Freelance Zorunlu Giderler

• Brüt Muhasebeci Bedeli -> 500,00
• KDB Beyannamesi -> 194,60
• Muhtasar Beyannamesi -> 194,60
• Gelir Vergisi Beyannamesi (12’de 1’i) -> 24,58
• Brüt Kira Gideri (Paylaşımlı) -> 2.000,00
• Donanım ve Yazılım giderleri (Laptop, e-posta, ön muhasebe, e-arşiv fatura vs.) -> 2.500,00

Burasının toplamı da 5.413,78 TL.

Günlük Ücret Hesabı

Bilişim sektöründe Freelance çalışmalar genellikle günlük ücret üzerinden anlaşılır. Aylık anlaşanlar da olsa da çok büyük bir kısmı günlük ücret üzerindendir. Dolayısıyla burada ilk akla gelen yukarıdaki iki maliyeti toplayıp aylık iş gününe bölmek olur lakin durum biraz daha karışıktır.

2023 yılında Cumartesi, pazar ve resmi tatilleri düştükten sonra 253 gün iş günü olarak kalır. Bu günlerden 20 günlük yıllık izni düşelim 233 kalır.

Hasta geçireceğiniz gün oranını yüzde 3 olarak kabul edersek bu kalan 233’ten 7 daha düşeceğiz ve 226 gün kalıyor elimizde.

Bu kalan 226’nın da bir kısmında satış/pazarlama aktivitesi yapacaksınız ya da daha önceden yaptığınız bir işte yapmış olduğunuz hataları düzelteceksiniz. Buna da yüzde 5 desek 11 gün yapar ki çoğu zaman hakkınız olsa bile bazı müşterilerinize bu işin hakkınız olduğunu anlatmak yapmaktan daha uzun süreceğinden işi yapıp geçeceksiniz. 226 – 11’den 215 gün kaldı.

Bu 215 günün tamamını da faturalı güne çevirmek için planlamanızı yüzde yüz başarıyla yapmanız lazım ki o da pek mümkün değil. Her türlü sıkıntı karşınıza çıkacaktır, doğal afetler, bağlantı problemleri, bilgisayarınızın arızası, müşteriye ulaşamamanız gibi. Müşterinizin iflas ettiği durum bile karşınıza gelecektir. Burada da yüzde 95 oranında başarılı planlama yapıldığını düşünür, hafta sonu ve akşam mesailerini saymazsak, 205 gün kalıyor. Aylık ortalaması da 17,08 gün olur.

70.296,85 TL işverene maliyetiniz, 5.413,78 TL aylık zorunlu giderlerinizle toplam 75.710,63 TL eder. Aylık ortalama 17,08 gün ile bir gününüze en az 4.431,85 TL ile anlaşmalısınız ki bordrolu halinizle aynı finansal şartlarda çalışabilin.

Tabi buna ek olarak ödemesini vadesinden sonra yapanlar olacaktır, fatura kesmenize onay vermeyen / geciktiren müşterileriniz olacaktır.

Özet Olarak;

Biz Rapidsol olarak, ileriye dönük büyük hedefleriniz ya da daha esnek çalışmayı isteyip aylık gelirinizi yukarıdaki hesaba göre makul seviyede tutabileceğiniz rahat bir işte çalışmanızı istiyoruz. Bu istediğiniz Freelance çalışma modelinde hem çalışma saatlerinizi ayarlayabilir hem de yaptığınız işi daha verimli kılabilirsiniz. Vergi avantajı için ya da ayda 25-30-35 gün fatura kesme hayaliyle bu işe kalkışıyorsanız bir kez daha düşünmenizi tavsiye ederim. Ortalık sizi müşteri ile tanıştırmak dışında bir iş yapmayan ve bu iş karşılığında fahiş komisyon talep eden kişiler ile dolu ve onların en sevdiği iş ortağı modeli yeni Freelance danışmanlar.

Rapidsol olarak yaptığımız araştırmalarda Türkiye’de ve Dünya Ülkelerinde Freelancer iş modeli günden güne daha da yaygınlaşmaktadır. Amerika’da Freelance olarak çalışan sayısı 2017 yılında 62 milyonu bulurken, her yıl yüz binlerce Amerikalı da Freelance olarak çalışmaya dahil olmaktadır. Türkiye ise Freelance çalışmada Avrupa’da en hızlı büyüyen ülkelerden birisi olarak öne çıkıyor. Yaptığımız araştırmalara göre Türkiye’de 1.3 milyon civarında Freelance çalışan olduğu bilinmekte. Artışlar göz önünde bulunduğunda önümüzdeki yıllarda Freelance çalışan kişi sayısının 7-8 milyona ulaşacağını gözlemlemekteyiz. Rapidsol olarak sizlere verdiğimiz hizmeti en iyi şekilde değerlendirmekte ve size en iyi olanı sunmaya çalışmaktayız.

Freelance Mi bordrolu Mu hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.